Tự kỷ là một căn bệnh khá phổ biến trong thời đại công nghệ ngày nay và nó có ở cả người lớn và trẻ em. Hãy cùng Blog tìm hiểu về căn bệnh rối loạn tự kỷ hay còn gọi là ASD nhé!
Tự kỷ ám thị là gì?
Rối loạn tự kỷ (ASD), hay chứng tự kỷ là một thuật ngữ rộng được sử dụng để mô tả một nhóm các tình trạng phát triển thần kinh.
Những đặc điểm này được thể hiện bởi sự khác biệt trong giao tiếp và tương tác xã hội. Những người mắc chứng ASD thường thể hiện những sở thích hoặc kiểu hành vi bị hạn chế và lặp đi lặp lại. ASD được tìm thấy ở mọi người trên khắp thế giới, không phân biệt độ tuổi, chủng tộc và dân tộc, văn hóa hoặc nền tảng kinh tế.
Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC), ASD được chẩn đoán ở trẻ em trai thường xuyên hơn trẻ em gái. Có những dấu hiệu cho thấy các trường hợp tự kỷ đang gia tăng. Một số cho rằng sự gia tăng này là do các yếu tố môi trường. Tuy nhiên, các chuyên gia tranh luận liệu có sự gia tăng thực tế về các trường hợp hay chỉ là các chẩn đoán thường xuyên hơn.
Các triệu chứng của bệnh tự kỷ là gì?
Các triệu chứng của ASD thường biểu hiện rõ ràng trong thời thơ ấu, từ 12 đến 24 tháng tuổi. Tuy nhiên, các triệu chứng cũng có thể xuất hiện sớm hơn hoặc muộn hơn .
Các triệu chứng của ASD được chia thành hai loại:
- các vấn đề với giao tiếp và tương tác xã hội
- các kiểu hành vi hoặc hoạt động bị hạn chế hoặc lặp đi lặp lại
Để được chẩn đoán mắc chứng tự kỷ, một người phải trải qua các triệu chứng trong cả hai loại này.
1. Các vấn đề với giao tiếp và tương tác xã hội
ASD có thể liên quan đến một loạt các vấn đề về giao tiếp và nhiều vấn đề xuất hiện trước 5 tuổi.
- Từ khi sinh ra: khó duy trì giao tiếp bằng mắt
- 0-8 tháng: không thể trả lời tên của mình
- 9 tháng: không biểu hiện các biểu hiện trên khuôn mặt phản ánh cảm xúc của chúng (như ngạc nhiên hoặc tức giận)
- 10-12 tháng: không tham gia vào các trò chơi tương tác cơ bản, như ú òa
- 12-14 tháng: không sử dụng (hoặc chỉ sử dụng một vài) cử chỉ tay, như vẫy tay
- 15 tháng: không chia sẻ sở thích của mình với người khác (ví dụ: bằng cách cho ai đó xem một món đồ chơi yêu thích)
- 16-18 tháng: không chỉ hoặc nhìn nơi người khác chỉ
- 19-24 tháng: không để ý khi người khác tỏ ra buồn bã hoặc bị tổn thương
- 25 tháng trở lên: không tham gia vào các trò chơi
Ngoài ra, trẻ tự kỷ có thể gặp khó khăn khi thể hiện cảm xúc của mình hoặc hiểu cảm xúc của người khác khi bắt đầu từ 36 tháng.
Khi lớn lên, chúng có thể gặp khó khăn khi nói chuyện hoặc kỹ năng nói rất hạn chế. Các trẻ tự kỷ khác có thể phát triển các kỹ năng ngôn ngữ với tốc độ không đồng đều. Ví dụ, nếu có một chủ đề cụ thể nào đó rất thú vị đối với họ, họ có thể phát triển vốn từ vựng rất tốt để nói về một chủ đề đó. Nhưng họ có thể gặp khó khăn khi giao tiếp về những thứ khác.
Khi trẻ tự kỷ bắt đầu nói, chúng cũng có thể nói với một giọng điệu bất thường, có thể từ the thé và giọng tốt hoặc trầm bổng. Chúng cũng có thể có dấu hiệu của việc đọc tốt. Trẻ em tự kỷ có thể học cách đọc sớm hơn so với các bạn cùng lứa tuổ,i đôi khi sớm hơn 2 tuổi nhưng chúng có xu hướng không hiểu những gì chúng đang đọc. Mặc dù chứng tăng đọc không phải lúc nào cũng đi kèm với chứng tự kỷ, nhưng nghiên cứu cho thấy gần 84 phần trăm trẻ mắc chứng tăng đọc.
Khi tương tác với những người khác, trẻ tự kỷ có thể gặp khó khăn khi chia sẻ cảm xúc và sở thích của mình với người khác hoặc khó duy trì cuộc trò chuyện qua lại. Giao tiếp phi ngôn ngữ, như duy trì giao tiếp bằng mắt hoặc ngôn ngữ cơ thể , cũng có thể vẫn còn khó khăn. Những thách thức này với giao tiếp có thể tồn tại trong suốt tuổi trưởng thành.
2. Các kiểu hành vi hoặc hoạt động bị hạn chế hoặc lặp đi lặp lại
Ngoài các vấn đề giao tiếp và xã hội nêu trên, tự kỷ còn bao gồm các triệu chứng liên quan đến các cử động và hành vi của cơ thể.
- các chuyển động lặp đi lặp lại, chẳng hạn như bập bênh, vỗ cánh tay, xoay tròn hoặc chạy qua lại
- xếp các đồ vật, như đồ chơi, theo thứ tự nghiêm ngặt và khó chịu khi trật tự đó bị xáo trộn
- gắn bó với các thói quen nghiêm ngặt, chẳng hạn như những thứ xung quanh giờ đi ngủ hoặc đến trường
- lặp lại các từ hoặc cụm từ mà họ nghe ai đó nói đi nói lại
- khó chịu vì những thay đổi nhỏ
- tập trung chăm chú vào các bộ phận của đồ vật, chẳng hạn như bánh xe của một chiếc xe tải đồ chơi hoặc tóc của một con búp bê
- phản ứng bất thường với đầu vào của giác quan, như âm thanh, mùi và vị
- sở thích ám ảnh
- khả năng đặc biệt, như tài năng âm nhạc hoặc khả năng ghi nhớ
3. Các đặc điểm khác
Một số người tự kỷ có thể gặp các triệu chứng khác, bao gồm:
- kỹ năng chuyển động, ngôn ngữ hoặc nhận thức bị trì hoãn
- co giật
- các triệu chứng tiêu hóa, như táo bón hoặc tiêu chảy
- lo lắng hoặc căng thẳng quá mức
- mức độ sợ hãi bất thường (cao hơn hoặc thấp hơn mong đợi)
- hiếu động, thiếu chú ý hoặc bốc đồng
- phản ứng cảm xúc bất ngờ
- thói quen hoặc sở thích ăn uống bất thường
- các kiểu ngủ bất thường
Nguyên nhân nào gây ra bệnh tự kỷ?
Nguyên nhân chính xác của ASD vẫn chưa được biết. Nghiên cứu mới nhất cho thấy không có nguyên nhân duy nhất.
Một số yếu tố nguy cơ nghi ngờ đối với ASD bao gồm:
- có một thành viên trong gia đình bị tự kỷ
- một số đột biến di truyền
- được sinh ra bởi cha mẹ đã lớn tuổi
- cân nặng khi sinh thấp
- mất cân bằng trao đổi chất
- tiếp xúc với kim loại nặng và độc tố môi trường
- tiền sử người mẹ nhiễm virus
- thai nhi tiếp xúc với thuốc axit valproic hoặc thalidomide (Thalomid)
Theo Viện Quốc gia về Rối loạn Thần kinh và Đột quỵ (NINDS), cả di truyền và môi trường đều có thể xác định liệu một người có phát triển ASD hay không.
Trên đây là một số thông tin cơ bản của bệnh tự kỷ, nếu bạn thấy các con hoặc người thân có những dấu hiệu trên thì hãy liên hệ tới bác sĩ để có thể chữa trị kịp thời nhé!
